Poczynając zgodnie z intencją Janusza Korczaka mówmy dziecku, że jest dobre – a właśnie takim się stanie. Dzieciństwo to najpiękniejszy i najbarwniejszy okres w życiu każdego z nas. W żadnym okresie naszego życia nie poznajemy tak zachłannie, impulsywnie i z pełną radością otaczającej nas rzeczywistości. Celem wychowania przedszkolnego jest udzielanie pomocy dziecku w realizacji jego indywidualnej drogi rozwojowej. Mimo, że każde dziecko jest inne, inne ma problemy, inne cechy charakteru, każde jest tak samo ważne, tak samo kochane i bardzo potrzebne społeczeństwu.

Wszelkie formy indywidualizacji powinny bazować na wnikliwym i uważnym poznaniu potrzeb i możliwości. Nieodzowna jest więc uważna obserwacja zachowań i reakcji dziecka w różnych sytuacjach. Wnikliwe obserwowanie przedszkolaka, w tym jego sprawności psychoruchowej, odporności emocjonalnej, funkcjonowania w grupie rówieśniczej jest niezbędne do wyznaczania celów oddziaływań wychowawczych w odniesieniu do całej grupy i każdego z osobna. Wiedza o dziecku jest początkiem drogi do poszukiwania oraz wyboru metod i form pracy.

Dzieci w wieku przedszkolnym posiadają zróżnicowane możliwości rozwojowe: różne tempo pracy umysłowej, zdolność skupienia uwagi, cechy pamięci, aktywność własną, dlatego indywidualizacja pracy z dzieckiem polega na:

różnicowaniu stawianych zadań i wymagań,

dostosowaniu się do tempa ich rozwoju i aktualnych osiągnięć.

Celem pracy indywidualizowanej jest:

pomoc dzieciom, które z różnych względów radzą sobie gorzej od innych, wykazują braki rozwojowe, osiągaja okresowo lub systematycznie słabe wyniki w edukacji przedszkolnej,

wyjście naprzeciw tym dzieciom, których możliwości są większe, wyprzedzają swoich rówieśników, wykazują specyficzne zainteresowania umożliwiające stawianie im trudniejszych zadań i udzielanie pomocy w ich ukierunkowaniu.

Praca indywidualna odbywa się poprzez:

utrwalenie i doskonalenie nabytych umiejętności,

wyrównywanie braków,

kształtowanie niektórych umiejętności w edukacji przedszkolnej,

likwidowanie opóźnień w procesie przyswajania umiejętności.

Wyrównywanie braków odbywa się poprzez ćwiczenia korekcyjno – wyrównawcze, które dzielimy na:

1. Zaburzenia rozwoju ruchowego (niezręczność manualna, niezręczność ruchowa całego ciała, zaburzenia lateralizacji).

Celem poprawienia zręczności manualnej stosuje się następujące techniki: lepienie, malowanie, wycinanie, rysowanie, układanie – manipulowanie, wydzieranie, stemplowanie.

Celem wyrównania niezręczności ruchowej całego ciała jak również zaburzenia lateralizacji, stosuje się następujące ćwiczenia korekcyjno – wyrównawcze: ćwiczenia na równoważni, ćwiczenia na podstawce równoważni, ćwiczenia na trampolinie, wybijanie rytmu na bębenku (regularne i nieregularne), malowanie palcami na tablicy, znajomość kierunku – zabawa zegarowa, rysowanie przy zastosowaniu szablonu, zabawy rzutne i skoczne.

2. Fragmentaryczne zaburzenia funkcji poznawczych (zaburzenia percepcji wzrokowej, zaburzenia percepcji słuchowej, zaburzenia rozwoju mowy i myślenia).

W celu poprawienia analizy i syntezy wzrokowej stosuje się ćwiczenia usprawniające funkcje wzrokowe:

składanie obrazka z części,

identyfikacja obrazków – wyodrębnienie różnic między obrazkami,

odtwarzanie dwuwymiarowych geometrycznych układów przestrzennych na podstawie modelu,

odtwarzanie z pamięci uprzednio zaobserwowanych elementów,

ćwiczenia przy zastosowaniu układanek z kwadracików, figur, pocztówek, stempli,

ćwiczenia kontroli wzrokowej (wodzenie oczami),

łamigłówki,

układanie figur z patyków i na desce.

Celem poprawy analizy i syntezy słuchowej u dzieci w wieku przedszkolnym stosuje się ćwiczenia rozwijające wrażliwość słuchową, które dotyczą:

rozpoznawanie dźwięków i szmerów,

odtwarzanie struktur dźwiękowych na podstawie układów przestrzennych,

różnicowania dźwięków mowy ludzkiej poprzez: podział zdania na wyrazy, podział wyrazu na sylaby, podział wyrazu na głoski, śpiewanie wyrazów, wymawianie wyrazów z przeciąganiem głosek,

wystukiwanie palcami jednej ręki: wyrazów w zdaniu, sylab w wyrazie, głosek w wyrazie.

Do najczęstszych przyczyn zaburzenia rozwoju mowy i myślenia, czyli wad wymowy zalicza się m.in.:

nieprawidłową budowę narządów artykulacyjnych, głównie języka,

wady zgryzu,

anomalie zębowe,

niską sprawność narządów artykulacyjnych, zwłaszcza języka, którego mięśnie mogą być zbyt słabo lub zbyt mocno napięte,

brak pionizacji języka, niedostateczne różnicowanie dźwięków mowy,

zaburzenia słuchu fonemowego, nieprawidłowe funkcjonowanie narządu słuchu, częste choroby dróg oddechowych, zwłaszcza niedrożność nosa,

czynniki środowiskowe – naśladowanie nieprawidłowych wzorców, wadliwych artykulacji, brak stymulacji rozwoju mowy.

Dziecko jest to mała istota, która uczy się poznając – poznaje ucząc się. Doznając i dostrzegając otaczający go świat, tworzy jego obraz.

Pedagogika przedszkolna mówiąc o zasadzie indywidualizacji wskazuje na konieczność otoczenia troską każdego dziecka i gotowość pedagogów do nawiązywania z nim indywidualnych kontaktów. Każde dziecko ma swoją indywidualną drogę rozwoju. Należy zatem dostosować wymagania i metody pracy do możliwości psychofizycznych każdego dziecka.